بند ماهیبازان یا بند خداآفرین، یک بند طبیعی در مسیر رودخانه گرگر است که احتمالاً درزمان حفر رودخانه آن را پیش بینی کردهاند (رودخانه گرگر ساخته دست انسان است). این بند از یک رشته سنگ یکپارچه تشکیل شده و در وسط آن سه دیوار ساخته شده از مصالح وجود دارد که مجرای گذر آب است.
بند ماهی بازان شوشتر یکی از جاذبهای طبیعی این شهر تاریخی به شمار میرود که ممکن است گردشگران با دیدن آن حیرتزده شوند . این بنای تاریخی در دشت ماهی بازان و بر روی نهر دستکند گرگر قرار دارد. این پدیده، بند ماهی بازان است که امروزه در مجاورت روستای گاومیش آباد قرار گرفته و رشته سنگی یکپارچه و ماسهای است که در مسیر نهر گرگر باعث بالا آمدن سطح آب و بالا رفتن فشار آب میشود و یک عارضهی طبیعی به شمار میآید که هنگام حفر کردن رودخانه گرگر کاملا کارایی این عارضه طبیعی را مد نظر گرفته بودند.
پیشینه ساخت این پل همانند دیگر بناهای آبی تاریخی شوشتر، به دورهٔ ساسانیان باز میگردد این بند به همراه 15 اثر تاریخی دیگر شوشتر در نشست سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۹ (۵ تیرماه ۱۳۸۸) در شهر سویل اسپانیا، با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵ با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت رسیده است.
بند ماهی بازان که همانند رشته سنگی یکپارچه است، پانصد متر طول و چیزی قریب به دو متر عرض و دو متر ارتفاع دارد و کل عرض رودخانه را دربر گرفته است. این عارضه در قسمت جنوب شرقی به شمال غربی بر روی مسیر نهر قرار گرفته و پایهی اصلی سد بوده است. قسمتهایی که در این رشته سنگها از مقاومت خوبی برخوردار نبودند و یا حفره هایی داشتند نیز تعمیر شده و با سنگهای مقاوم مستحکم شده است. این سد که به بند خداآفرین نیز معروف است به صورت نعلاسبی بوده تا فشار آب در ابتدا و انتهای سد که کوتاه تر از سایر بخشهای سد ساخته شده بوده است، سبب شکسته شدن و تخریب آن نشود.
انتخاب اين محل و بريدن تپه ها به منظور هموار ساختن بستر رودخانه خروشان خود از عجايب كار آدمي است ، در تحفة العالم وجه تسميه خدا آفرين را اينگونه شرح مي دهد: در گذشته هر بنايي كه ساختمان آن از صخره هاي طبيعي سطح زمين بود، خدا آفرين ناميده مي شد.
سلام ، ممنون که به وبلاگ خاطرات شهیدان استان بوشهر سر زدید.